Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Sgrìobh 'sa Ghàidhlig is Beurla / Write in Gaelic and English
Forum rules
Sgrìobh a h-uile rud gu dà-chànanach / Write everything bilingually
Raghnaid NicGaraidh
Posts: 35
Joined: Mon Mar 18, 2013 11:03 am
Language Level: Intermediate
Corrections: I'm fine either way
Location: Adelaide, Astràilia-a-Deas (Adelaide, South Australia)
Contact:

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by Raghnaid NicGaraidh »

Tha mi a’ deuchainneach an t-òran Astràilianach na Nollaig seo a eadar-theangachadh. Ach chan eil mi cinnteach mu dheidhinn a-nis. I’m trying to tr*nsl*t* this Australian Christmas carol, but I need a second (and third, and fourth…) opinion. Here it is so far. Does this make sense? Is it grammatically sound? A bheil sibh a’ tuigsinn? Dè tha sibhse a’ smaoineachadh? Obviously I’ve taken some liberties with the meaning, (particularly the bits I don't quite understand in English)…

Seo a’ bhàrdachd anns a’ Bheurla / Here's the original verse:

The north wind is tossing the leaves;
The red dust is over the town;
The sparrows are under the eaves;
And the grass in the paddock is brown
As we lift up our voices and sing
To the Christ-child, the heavenly king.


The tree-ferns in green gullies sway;
The cool stream flows silently by;
The joy bells are greeting the day;
And the chimes are adrift in the sky;
As we lift up our voices and sing
To the Christ-child, the heavenly king.


Seo mo bhàrdachd anns a’ Ghàidhlig / Here's my tr*nsl*t**n into Gaelic:

Tha a’ ghaoth a’ cuireadh ris an àile;
Tha a’ mholl ruadh air a’ bhaile;
Tha sinn ag èisteachd ri na gealbhonn;
Agus tha a’ feur nan achadh donn;
Togaibh bhur guthan as àrd;
Seinnibh òrain do Chrìosd a Rìgh.


Than a eòin liath fo na h-anainn;
Tha sinn a’ snàmh anns an t-abhainn;
Than a dìtheanan purpaidh ag innseadh
Gu bheil Iosa Crìos, mac Dhìgh, a’ rugadh.
Togaibh bhur guthan as àrd;
Seinnibh òran do Chrìosd a Rìgh.


GunChleoc
Rianaire
Posts: 4607
Joined: Mon Sep 17, 2007 11:26 am
Language Level: Mion-chùiseach
Corrections: Please correct my grammar
Location: Dùthaich mo chridhe
Contact:

Re: Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by GunChleoc »

Tha mi a’ feuchainn ris an òran...

Just some grammar notes:

Agus tha feur nan achadh donn;

Tha sinn a’ snàmh anns an abhainn;

Gun rugadh Ìosa Crìost, mac Dhè.

Seinnibh òran do Chrìosd an Rìgh.
Oileanach chànan chuthachail
Na dealbhan agam
Raghnaid NicGaraidh
Posts: 35
Joined: Mon Mar 18, 2013 11:03 am
Language Level: Intermediate
Corrections: I'm fine either way
Location: Adelaide, Astràilia-a-Deas (Adelaide, South Australia)
Contact:

Re: Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by Raghnaid NicGaraidh »

So, attempt the second:

Tha a’ ghaoth a’ cuireadh ris an àil’;
Tha a’ mholl ruadh air a’ bhail’;
Tha sinn ag èisteachd ri gealbhonn;
Agus tha feur nan achadh donn;
Togaibh bhur guthan as àrd, èirigh!
Seinnibh òran do Chrìosd an Rìgh!


Tha na eòin liath fo na h-anainn;
Tha sinn a’ snàmh anns an abhainn;
Tha na dìtheanan purpaidh cho gasd’;
‘Is rugadh Ìosa Crìosd an-drasd’;
Togaibh bhur guthan as àrd, èirigh!
Seinnibh òran do Chrìosd an Rìgh!


A bheil iomrallan gramarach ann? Does it make sense, co-diugh?
Seo an t-òran ann an YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=Rlkflpc3vUc
GunChleoc
Rianaire
Posts: 4607
Joined: Mon Sep 17, 2007 11:26 am
Language Level: Mion-chùiseach
Corrections: Please correct my grammar
Location: Dùthaich mo chridhe
Contact:

Re: Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by GunChleoc »

Dà mhearachd gràmair bheag:

Tha na h-eòin

an-dràsd
Oileanach chànan chuthachail
Na dealbhan agam
Raghnaid NicGaraidh
Posts: 35
Joined: Mon Mar 18, 2013 11:03 am
Language Level: Intermediate
Corrections: I'm fine either way
Location: Adelaide, Astràilia-a-Deas (Adelaide, South Australia)
Contact:

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by Raghnaid NicGaraidh »

Seo mise a-rithist! Tha mi ag eadartheangachadh òran Astràilianach na Nollaig.

Seo na faclan ‘s a Bheurla:
Sun gleam bright,
Hearts are light,
Merry, merry Christmas!
Bells ring out,
Children shout,
Merry, merry, merry Christmas!
Sheep in fold,
Shine like gold,
As the day is dawning;
Riding by,
Stockmen cry,
“Welcome Christmas morning!”

Golden day,
When we say,
Merry, merry Christmas!
In the street,
Where we meet,
Merry, merry, merry Christmas!
And with pride,
Far and wide,
All our homes adorning;
Earth and sky,
Sound the cry,
“Welcome Christmas morning!”

So with joy,
Man and boy,
Sing with us together;
On this morn,
Christ was born,
Merry, merry, merry Christmas!
Raise the song,
Loud and strong,
In the shining weather;
Joy bells ring,
Christ is King;
Merry, merry, merry Christmas!


Agus seo m’ fhaclan ‘s a Ghàidhlig:
Clog a’ seirm
Deireadh teirm
Nollaig, Nollaig chridheal!
Clann a’ cluich
Anns a’ dhùthaich
Nollaig, Nollaig, Nollaig chridheal!
Buchaillean
innsidh dhuinn
Nollaig, Nollaig chridheal!
Air an rathad
bho chionn fhad’
“Nollaig, Nollaig chridheal!”

Madainn mhath
fad an lath’
Nollaig, Nollaig chridheal!
Tèine de
Samhradh teth
Nollaig, Nollaig, Nollaig chridheal!
Air an t-saoghal
Seall air daol
Nollaig, Nollaig chridheal!
Grian glan
maghain làn
“Nollaig, Nollaig chridheal!”

Crìosd an Righ
Sinn èirigh
Nollaig, Nollaig chridheal!
Mac ‘us fear
deas gu ear
Nollaig, Nollaig, Nollaig chridheal!
latha math
sinn ag ràdh
Nollaig, Nollaig chridheal!
Togaibh seinn!
Togaibh àrd!
“Nollaig, Nollaig chridheal!”

Uill, dè tha sibh a’ smaoineachadh? A’ bheil an gramair math gu leòr?
GunChleoc
Rianaire
Posts: 4607
Joined: Mon Sep 17, 2007 11:26 am
Language Level: Mion-chùiseach
Corrections: Please correct my grammar
Location: Dùthaich mo chridhe
Contact:

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by GunChleoc »

Sun gleam bright,
Hearts are light,
Merry, merry Christmas!
Bells ring out,
Children shout,
Merry, merry, merry Christmas!
Sheep in fold,
Shine like gold,
As the day is dawning;
Riding by,
Stockmen cry,
“Welcome Christmas morning!”


Clog a’ seirm
Deireadh an teirm
Nollaig, Nollaig chridheil!
Clann a’ cluich
Anns an dùthaich
Nollaig, Nollaig, Nollaig chridheil!
Buachaillean
ag èigheadh dhuinn
Nollaig, Nollaig chridheil!
Air an rathad
bho chionn fhad’
“Nollaig, Nollaig chridheil!”


Golden day,
When we say,
Merry, merry Christmas!
In the street,
Where we meet,
Merry, merry, merry Christmas!
And with pride,
Far and wide,
All our homes adorning;
Earth and sky,
Sound the cry,
“Welcome Christmas morning!”


[Madainn mhath
fad an lath’] - this doesn’t make sense to me – how about: Latha math /’s canamaid
Nollaig, Nollaig chridheil!
[Teine de
Samhradh teth] – Please say in English what you mean here so I can fix it
Nollaig, Nollaig, Nollaig chridheil!
Air an t-saoghal
Seall air daol
Nollaig, Nollaig chridheil!
Grian glan
[maghain làn] – Please say in English what you mean here so I can fix it
“Nollaig, Nollaig chridheil!”

So with joy,
Man and boy,
Sing with us together;
On this morn,
Christ was born,
Merry, merry, merry Christmas!
Raise the song,
Loud and strong,
In the shining weather;
Joy bells ring,
Christ is King;
Merry, merry, merry Christmas!


Crìosd an Righ
[Sinn èirigh] – Please say in English what you mean here so I can fix it
Nollaig, Nollaig chridheil!
Mac ’is fear
deas gu ear
Nollaig, Nollaig, Nollaig chridheil!
latha math
’s sinn’ ag ràdh
Nollaig, Nollaig chridheil!
Togaibh seinn!
Togaibh àrd!
“Nollaig, Nollaig chridheil!”

BTW I recommend that you install LibreOffice, because it comes with a good spell checker. You can also get one for Firefox.
Oileanach chànan chuthachail
Na dealbhan agam
Raghnaid NicGaraidh
Posts: 35
Joined: Mon Mar 18, 2013 11:03 am
Language Level: Intermediate
Corrections: I'm fine either way
Location: Adelaide, Astràilia-a-Deas (Adelaide, South Australia)
Contact:

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by Raghnaid NicGaraidh »

Basically, I'd like each couplet to rhyme...

"Teine de samhradh teth" - "fire of the hot summer", I think. Something like that. It's bushfire season, and it's really hot, that's basically what I was trying to say.

"Madainn mhath/ fad' an lath' [/Nollaig, Nollaig Chridheil" - "good morning"/"all day long". Ideally it should be trying to convey a sense of greeting each other, like the English, "Golden day/ when we say/ Merry Merry Christmas". Maybe if I swapped it around, so "fad' an lath', madainn mhath, Nollaig Nollaigh Chridheil" so the sense is more like, "All day long: 'Good morning, Merry Christmas!'"

"Maghain lan" - full stomachs. Why do we eat so much food at Christmas?

"Sinn eirigh" - basically I wanted something to rhyme with "righ". In English it says, "raise the song - Merry Merry Christmas", so I think I was aiming for something similar - "sinn (ag) eirigh: Nollaig, Nollaig Chridheil". Although I realise as I type this that is should be "tog", which sadly doesn't rhyme with "righ". If you can think of something that will rhyme with 'righ' and will fit... Of course, it just occurred to me that maybe I was simply trying to say, "Us arising" or "us getting up", as in for Christmas.

There doesn't have to be a one-for-one meaning correspondence with the English in the same verses. I was going to just post one English verse, but I ended up posting all three to show the range of topics mentioned. Basically if there can be rhyming couplets that make enough sense themselves to fit between the lines saying "Nollaig, Nollaig Chridheil", that'll do me...

Except the shining gold sheep thing, because that's never made sense to me. And the "golden/shining weather", because... yuck, Australian Christmas weather. I'd rather mention the oppressive heat, the flies, and the bushfires.

Are you saying it has a spell-checker for Gaelic?!
Raghnaid NicGaraidh
Posts: 35
Joined: Mon Mar 18, 2013 11:03 am
Language Level: Intermediate
Corrections: I'm fine either way
Location: Adelaide, Astràilia-a-Deas (Adelaide, South Australia)
Contact:

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by Raghnaid NicGaraidh »

If you can work out how to say 'total fire ban' in Gaelic, that would be an amusing thing to put in. "Casg-tèine dearbh", perhaps, but that doesn't fit the metre.
faoileag
Maor
Posts: 1505
Joined: Fri Jan 25, 2008 12:19 am

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by faoileag »

Spellcheck (and many other wonderful things) on iGàidhlig:

http://www.igaidhlig.net/en/an-dearbhair-beag-2/

One wee point about rhymes. Traditionally, Gaelic works less with exact rhyme than with assonance, i.e. vowel-mirroring, often internally as well as at end of line. (It also likes alliteration.)
It's important that the 'rhymes', or mirrored vowels, are the stressed syllables, i.e. usually the first syllable in multi-syllable words. So èirigh doesn't actually rhyme with rìgh at all. That may or may not make your job more difficult! :P
faoileag
Maor
Posts: 1505
Joined: Fri Jan 25, 2008 12:19 am

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by faoileag »

Example: a modern Gaelic hymn, Do làmh, a' Chrìosda.
Have a look at how the internal and line-end "rhymes" work.

http://www.intratext.com/IXT/GLA0005/_PH.HTM

You can listen to the first verse here:

http://www.albumtrad.com/en/cliar-speci ... -dhe.xhtml
GunChleoc
Rianaire
Posts: 4607
Joined: Mon Sep 17, 2007 11:26 am
Language Level: Mion-chùiseach
Corrections: Please correct my grammar
Location: Dùthaich mo chridhe
Contact:

Òran Astràilianach na Nollaige anns a’ Ghàidhlig

Unread post by GunChleoc »

Teine de samhradh teth -> teine an t-samhraidh theth - if you need to lose a syllable, tein' an t-samhraidh theth

Madainn mhath doesn't really work for me. Some suggestions:

Sin thu fhèin!
Dè do chor?

Maghain làna works

Raghnaid NicGaraidh wrote:"Sinn eirigh" - basically I wanted something to rhyme with "righ". In English it says, "raise the song - Merry Merry Christmas", so I think I was aiming for something similar - "sinn (ag) eirigh: Nollaig, Nollaig Chridheil". Although I realise as I type this that is should be "tog", which sadly doesn't rhyme with "righ". If you can think of something that will rhyme with 'righ' and will fit... Of course, it just occurred to me that maybe I was simply trying to say, "Us arising" or "us getting up", as in for Christmas.
Following up on what faoileag said, tog would rhyme with Nollaig
Oileanach chànan chuthachail
Na dealbhan agam
Post Reply