Page 1 of 1

Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Wed Feb 29, 2012 9:49 am
by An Gobaire
Tha geòbadh a' tighinn air an latha.

Mar a tha an t-earrach a' dlùthachadh oirnn, tha na làithean a' fàs nas fhaide (rud beag), agus mar sin tha geòbadh a' tighinn air an latha.

Tha an abairt seo coltach a thaobh cèille ri "Ceum a' ghille-chonnaidh air an latha".

Tha ceum a' ghille-chonnaidh a' tachairt beagan an dèidh na Bliadhn' Ùir, agus tha ceum-coilich a' tighinn nas anmoiche.

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Wed Feb 29, 2012 10:54 am
by akerbeltz
Chan eil mi tuigsinn an dà "cheum" idir :mc:

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Wed Feb 29, 2012 11:40 am
by An Gobaire
'S e sin a chanadh na seann Ghàidheil ris an àm den bhliadhna far a bheil na làithean a' fàs nas fhaide.

Ceum a' ghille-chonnaidh bho an dèidh na Bliadhn' Ùir, agus nuair a bhios làithean a' fàs fiù 's nas fhaide faisg air an earrach, canaidh aid "tha ceum-coilich a' tighinn air an latha".

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Wed Feb 29, 2012 1:45 pm
by akerbeltz
ach dè th' ann an gille-connaidh?

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Wed Feb 29, 2012 2:38 pm
by An Gobaire2
gille connaidh = fuel lad
By New Year's Day the nights have begun to shorten considerably. It is a Gaelic saying that there is "an hour of greater length to the day of little Christmas" (uair ri latha Nollaige Bige), and this is explained to be "the hour of the fuel lad " (uair a' ghille chonnaidh). The word uair means "a time" as well as an hour; and the meaning perhaps is, that owing to the lengthening of the day the person bringing in firewood has to go one trip less frequently for fuel to make a light.
http://fjor.net/etome/campbell/wsshi6/day.html

Na can rium nach eil mi math dhut! ;-)

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Wed Feb 29, 2012 11:12 pm
by faoileag
Tha thu math dhuinn uile! :spors:

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Tue Mar 13, 2012 2:00 pm
by An Gobaire
Ò rud eile, 's e ceum beag a th' ann an ceum-coilich. (a short step) Agus leis gur ann beagan an dèidh na bliadhn' ùir a tha ceum-coilich a' tighinn air an latha, b' e sin a b' adhbhar do robhar a' toirt "ceum-coilich" air an latha mar a bha e a' fàs beagan na b' fhaide le beagan a bharrachd solais ann.

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Sat Mar 17, 2012 9:55 pm
by faoileag
Chunnaic me seo air Facebook an-diùgh:

Là na Nollaig, fad ceum coillich Là na...
Shay MacMullin 4:18am Mar 17

Là na Nollaig, fad ceum coillich
Là na Bliadhn' Ùireadh, uair a' ghille chonnaidh
Grian bho shia gu sia air Là Fhéill Pàdraig

- Eòs Nìll Bhig

https://www.facebook.com/groups/2764827 ... 548535378/

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Sat Mar 17, 2012 10:16 pm
by An Gobaire
Inntinneach.

B' e an Nollaig Bheag a b' ainm don Bhliadhna Ùir ann an cuid de dh'àiteachan.

Re: Geòbadh - gape with the mouth

Posted: Tue Mar 20, 2012 7:58 pm
by Thrissel
Tha seanfhacal cumanta coltach Teiceach ann cuideachd, a tha ag ràdh "Na Nový rok o slepičí krok, na Tři krále o krok dále, na Hromnice o hodinu více." - "Air Là na Bliadhn' Ùire, le ceum circe, air Là nan Trì Rìghrean, le ceum nas fhaide, air Fèill Brìghde [or rather, on Candlemas], le uair tuilleadh."