Sùil air a' mhearachd

Ciamar a chanas mi.... / How do I say...
Níall Beag
Rianaire
Posts: 1432
Joined: Sun Sep 23, 2007 6:58 pm
Language Level: Fluent (non-native)
Corrections: I'm fine either way
Location: Sruighlea, Alba
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Níall Beag »

faoileag wrote:Feuch + sibh (seach 'feuchaibh')?

Feuch = foirm rèota gnàth-chainnteach - make sure that / see if / see that
(The slashes look like "I" when you italicise them -- this confused me!!!)

Sin e.

So you're saying it's a fixed form to the point that it doesn't even become "feuchaibh gum bi" when talking to more than one person? Fair enough.
faoileag
Maor
Posts: 1505
Joined: Fri Jan 25, 2008 12:19 am

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by faoileag »

That's how I know it used anyway. No longer as a literal command (or not only), more as an introductory phrase to a request :

Feuch am faigh tu / sibh ticead dhomh. See if you can...

Or as a conjunction introducing an indirect question (hence the 'am bi' form I thought you were looking for)

Chaidh e a-mach feuch an robh an t-uisge ann. (to see if)


I'm wondering if the 'gu' form gives it more of a command flavour? 'See to it that'

Feuch gum bi thu ann! See to it that you're there!
Feuch am bi thu ann - See if you can make it


Maybe Akerbeltz can clarify?

Oops, air ais anns a' Bheural - tha mi duilich! :naire:
akerbeltz
Rianaire
Posts: 1783
Joined: Mon Nov 17, 2008 1:26 am
Language Level: Barail am broinn baraille
Corrections: Please don't analyse my Gaelic
Location: Glaschu
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by akerbeltz »

Feuch gum bi thu ann! See to it that you're there!
Feuch am bi thu ann - See if you can make it
I haven't come across the second one in that sense and in an independent sentence but yes, that's the nuance. I would use a different example for the two constructions:

Feuch gun dèan thu seo! Try and do this!
Feuch gun [without] a dhèanamh! Try not to do this!

Thug mi airgead dha feuch an dèanadh e céic dhomh. I gave him money to see if he'd make me a cake.
(i.e. when feuch appears in a subclause.)

In the last type of sentence, feuch is often reduced to ach:

Thug mi airgead dha ach an dèanadh e céic dhomh.

I've never thought about feuch that much. It DOES occur in the plural e.g. feuchaibh e! But I don't recall having heard the more complex commands in the plural but then, I've not heard Gaels give commands to groups of people often enough to get a sense of the idiom. It may well be a frozen form. Meditate on this I shall!
Níall Beag
Rianaire
Posts: 1432
Joined: Sun Sep 23, 2007 6:58 pm
Language Level: Fluent (non-native)
Corrections: I'm fine either way
Location: Sruighlea, Alba
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Níall Beag »

A, nach inntineach seo.
Chan eil am facal Gaelge air "try" mar "feuch" idir. Tha facal "féach" ann, ach 's e "faic" a th' ann.

So the (Scottish) Gaelic for "try" has evolved out of reanalysis of literal "see if you can..." and "see that you..." into "try to".

Very interesting.
GunChleoc
Rianaire
Posts: 4607
Joined: Mon Sep 17, 2007 11:26 am
Language Level: Mion-chùiseach
Corrections: Please correct my grammar
Location: Dùthaich mo chridhe
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by GunChleoc »

Oh, I see!

Is dòcha gun tachair an aon rud ris a' Bheurla an àm ri teachd :lol:
Oileanach chànan chuthachail
Na dealbhan agam
akerbeltz
Rianaire
Posts: 1783
Joined: Mon Nov 17, 2008 1:26 am
Language Level: Barail am broinn baraille
Corrections: Please don't analyse my Gaelic
Location: Glaschu
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by akerbeltz »

Ok, fear eile. Gu h-àraid an rud gu h-ìosal, aon mhearachd agus aon rud air nach eil feum:

Image

Ò, agus puing feallsanachd...
Thrissel
Posts: 647
Joined: Wed Jun 24, 2009 10:33 pm
Language Level: eadar-mheadhanach
Location: Glaschu

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Thrissel »

cùm coin air iall :

- nach biodh cùmaibh na bu mhodaile an-seo?
- coin - iolra? carson, gu sònraichte as dèidh cùm [singilte]? "Faodaidh aon chù agad a bhith saor, ach ma bhios a dhà no nas motha ann, feumaidh iad a bhith air iall"?
akerbeltz
Rianaire
Posts: 1783
Joined: Mon Nov 17, 2008 1:26 am
Language Level: Barail am broinn baraille
Corrections: Please don't analyse my Gaelic
Location: Glaschu
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by akerbeltz »

Chan eil mi dol a ràdh móran aig an ìre-sa ach cùmaibh? Bheil thu cinnteach?
Thrissel
Posts: 647
Joined: Wed Jun 24, 2009 10:33 pm
Language Level: eadar-mheadhanach
Location: Glaschu

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Thrissel »

Hm, 's dòcha gum biodh e cumaibh às aonais... a' stràic (Watson) no a' straic (Mark)?
akerbeltz
Rianaire
Posts: 1783
Joined: Mon Nov 17, 2008 1:26 am
Language Level: Barail am broinn baraille
Corrections: Please don't analyse my Gaelic
Location: Glaschu
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by akerbeltz »

Mhm, fuaimreag fhada no dà-fhoghair ro nn ll rr nn m ach ma tha fuaimreag eile 'na dhéidh, mar sin:
cum /ku?m/
cumaibh /kum?v/
till /t?i?L?/
tillibh /t?iL??v/
etc.

'S e na consain seo a tha coireach as an fhaid, chan ann na stràcan.

Tha fuaimreag fhada ann an /sdra?xg/, mar sin stràc.
Seonaidh
Posts: 1486
Joined: Fri Apr 04, 2008 8:00 pm
Corrections: I'm fine either way
Location: Faisg air Gleann Rathais

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Seonaidh »

Tha ceist agam - ciamar a chanar an litir S nuair a bhios stràc oirre?
Thrissel
Posts: 647
Joined: Wed Jun 24, 2009 10:33 pm
Language Level: eadar-mheadhanach
Location: Glaschu

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Thrissel »

akerbeltz wrote:Tha fuaimreag fhada ann an /sdra?xg/, mar sin stràc.
Tha Mark ag ràdh stràc, -aic, -an" - bha amharas orm gum b' e typo ach cha robh mi cinnteach.

Taing son fhiosrachaidh mu dheidhinn "nn ll rr nn m" a-rithist - 's àbhaist dhomh a' bhith a' dìochuimhneachadh an riaghailt mionaideach...
Seonaidh wrote:Tha ceist agam - ciamar a chanar an litir S nuair a bhios stràc oirre?
A bheil thu a' ciallachadh rudeigin mar seo?
Seonaidh
Posts: 1486
Joined: Fri Apr 04, 2008 8:00 pm
Corrections: I'm fine either way
Location: Faisg air Gleann Rathais

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Seonaidh »

Chan eil - air an soidhne tha e ag ràdh "Air sgath bheathaichean" - ach tha stràc air an S. Chan eil mi air seo fhaicinn sa Ghàidhlig roimhe.
akerbeltz
Rianaire
Posts: 1783
Joined: Mon Nov 17, 2008 1:26 am
Language Level: Barail am broinn baraille
Corrections: Please don't analyse my Gaelic
Location: Glaschu
Contact:

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by akerbeltz »

Gu dearbh fhéin :D

Ok, bu chòir dha na leanas a bhith air:
Air sgàth bheathaichean, cum coin air iall.

Ach an e deagh eadar-theangachadh a th' ann? An cuir sibh Beurla air a' Ghàidhlig? A bheil an dà rud co-ionnan no fiù faisg air a chéile? 'S ciamar a chuireas sinn Gàidhlig nas fhearr air a' Bheurla?
Thrissel
Posts: 647
Joined: Wed Jun 24, 2009 10:33 pm
Language Level: eadar-mheadhanach
Location: Glaschu

Re: Sùil air a' mhearachd

Unread post by Thrissel »

Livestock grazing - Sprèidh ag ionaltradh no na h-ionaltradh.

under control - fo smachd
no
keep your dog under control - cum smachd air do chù

'S dòcha. :?
Post Reply