Page 17 of 26

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Wed Apr 14, 2010 8:26 pm
by Níall Beag
faoileag wrote:Feuch + sibh (seach 'feuchaibh')?

Feuch = foirm rèota gnàth-chainnteach - make sure that / see if / see that
(The slashes look like "I" when you italicise them -- this confused me!!!)

Sin e.

So you're saying it's a fixed form to the point that it doesn't even become "feuchaibh gum bi" when talking to more than one person? Fair enough.

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Wed Apr 14, 2010 10:07 pm
by faoileag
That's how I know it used anyway. No longer as a literal command (or not only), more as an introductory phrase to a request :

Feuch am faigh tu / sibh ticead dhomh. See if you can...

Or as a conjunction introducing an indirect question (hence the 'am bi' form I thought you were looking for)

Chaidh e a-mach feuch an robh an t-uisge ann. (to see if)


I'm wondering if the 'gu' form gives it more of a command flavour? 'See to it that'

Feuch gum bi thu ann! See to it that you're there!
Feuch am bi thu ann - See if you can make it


Maybe Akerbeltz can clarify?

Oops, air ais anns a' Bheural - tha mi duilich! :naire:

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Thu Apr 15, 2010 12:00 pm
by akerbeltz
Feuch gum bi thu ann! See to it that you're there!
Feuch am bi thu ann - See if you can make it
I haven't come across the second one in that sense and in an independent sentence but yes, that's the nuance. I would use a different example for the two constructions:

Feuch gun dèan thu seo! Try and do this!
Feuch gun [without] a dhèanamh! Try not to do this!

Thug mi airgead dha feuch an dèanadh e céic dhomh. I gave him money to see if he'd make me a cake.
(i.e. when feuch appears in a subclause.)

In the last type of sentence, feuch is often reduced to ach:

Thug mi airgead dha ach an dèanadh e céic dhomh.

I've never thought about feuch that much. It DOES occur in the plural e.g. feuchaibh e! But I don't recall having heard the more complex commands in the plural but then, I've not heard Gaels give commands to groups of people often enough to get a sense of the idiom. It may well be a frozen form. Meditate on this I shall!

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Sat Apr 17, 2010 2:54 pm
by Níall Beag
A, nach inntineach seo.
Chan eil am facal Gaelge air "try" mar "feuch" idir. Tha facal "féach" ann, ach 's e "faic" a th' ann.

So the (Scottish) Gaelic for "try" has evolved out of reanalysis of literal "see if you can..." and "see that you..." into "try to".

Very interesting.

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Sun Apr 18, 2010 9:06 am
by GunChleoc
Oh, I see!

Is dòcha gun tachair an aon rud ris a' Bheurla an àm ri teachd :lol:

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Thu May 06, 2010 1:14 pm
by akerbeltz
Ok, fear eile. Gu h-àraid an rud gu h-ìosal, aon mhearachd agus aon rud air nach eil feum:

Image

Ò, agus puing feallsanachd...

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Thu May 06, 2010 2:35 pm
by Thrissel
cùm coin air iall :

- nach biodh cùmaibh na bu mhodaile an-seo?
- coin - iolra? carson, gu sònraichte as dèidh cùm [singilte]? "Faodaidh aon chù agad a bhith saor, ach ma bhios a dhà no nas motha ann, feumaidh iad a bhith air iall"?

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Fri May 07, 2010 1:42 pm
by akerbeltz
Chan eil mi dol a ràdh móran aig an ìre-sa ach cùmaibh? Bheil thu cinnteach?

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Fri May 07, 2010 2:27 pm
by Thrissel
Hm, 's dòcha gum biodh e cumaibh às aonais... a' stràic (Watson) no a' straic (Mark)?

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Fri May 07, 2010 4:44 pm
by akerbeltz
Mhm, fuaimreag fhada no dà-fhoghair ro nn ll rr nn m ach ma tha fuaimreag eile 'na dhéidh, mar sin:
cum /ku?m/
cumaibh /kum?v/
till /t?i?L?/
tillibh /t?iL??v/
etc.

'S e na consain seo a tha coireach as an fhaid, chan ann na stràcan.

Tha fuaimreag fhada ann an /sdra?xg/, mar sin stràc.

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Fri May 07, 2010 7:39 pm
by Seonaidh
Tha ceist agam - ciamar a chanar an litir S nuair a bhios stràc oirre?

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Sat May 08, 2010 2:04 am
by Thrissel
akerbeltz wrote:Tha fuaimreag fhada ann an /sdra?xg/, mar sin stràc.
Tha Mark ag ràdh stràc, -aic, -an" - bha amharas orm gum b' e typo ach cha robh mi cinnteach.

Taing son fhiosrachaidh mu dheidhinn "nn ll rr nn m" a-rithist - 's àbhaist dhomh a' bhith a' dìochuimhneachadh an riaghailt mionaideach...
Seonaidh wrote:Tha ceist agam - ciamar a chanar an litir S nuair a bhios stràc oirre?
A bheil thu a' ciallachadh rudeigin mar seo?

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Sun May 09, 2010 10:41 am
by Seonaidh
Chan eil - air an soidhne tha e ag ràdh "Air sgath bheathaichean" - ach tha stràc air an S. Chan eil mi air seo fhaicinn sa Ghàidhlig roimhe.

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Sun May 09, 2010 11:07 am
by akerbeltz
Gu dearbh fhéin :D

Ok, bu chòir dha na leanas a bhith air:
Air sgàth bheathaichean, cum coin air iall.

Ach an e deagh eadar-theangachadh a th' ann? An cuir sibh Beurla air a' Ghàidhlig? A bheil an dà rud co-ionnan no fiù faisg air a chéile? 'S ciamar a chuireas sinn Gàidhlig nas fhearr air a' Bheurla?

Re: Sùil air a' mhearachd

Posted: Sun May 09, 2010 2:34 pm
by Thrissel
Livestock grazing - Sprèidh ag ionaltradh no na h-ionaltradh.

under control - fo smachd
no
keep your dog under control - cum smachd air do chù

'S dòcha. :?